Szyna CPM

Szyna CPM – co to takiego?

Szyna CPM (z ang. Continuous Passive Motion – szyna do ciągłego ruchu biernego) jest to urządzenie wspomagające fizjoterapię po przebytym urazie bądź zabiegu w obrębie stawu kolanowego lub biodrowego.

Zastosowanie szyny CPM

Szyny CPM są zaprojektowane z myślą o przeciwdziałaniu bezruchowi stawu, przywróceniu jego prawidłowego zakresu ruchu i zapobieganiu pojawienia się zmian wstecznych związanych z długotrwałym unieruchomieniem. Szyny CPM stosowane są również u pacjentów z niedowładami lub zanikami mięśniowymi.

Naśladując naturalny ruch szyna CPM pozwala na zgięcie i wyprost nogi bez użycia mięśni. To powoduje szybsze przywrócenie ruchomości w obrębie stawu i redukuje ryzyko pojawienia się zrostów, dlatego też w wielu przypadkach szyna CPM jest używana niezwłocznie po przebytym zabiegu, powodując poprawę przepływu krwi i limfy.

W trudniejszych przypadkach zrosty mogą powodować trwałe usztywnienie stawu lub zmniejszenie zakresu ruchu wymagające ponownej interwencji chirurgicznej - zwłaszcza gdy zrosty pozostają bez opracowania i kontrdziałania.

W wielu przypadkach szyna CPM powoduje znaczne zmniejszenie ryzyka reoperacji w wyniku pojawiających się zrostów.

Potwierdzają to badania przeprowadzone w 2019 roku na 163 pacjentach po rekonstrukcji ACL. W badaniu podzielono pacjentów na dwie grupy. W jednej grupie po operacji szyna CPM nie była używana, w drugiej grupie szyna CPM była używana regularnie. Badania te potwierdziły, że w grupie używającej szyny CPM regularnie wystąpiło mniejsze prawdopodobieństwo reoperacji z powodu zrostu tkanki (żaden pacjent z tej grupy nie był ponownie operowany).[1]

W przypadku stawu biodrowego badania przeprowadzone w 2016 roku potwierdziły zwiększoną ruchomość stawu biodrowego u pacjentów używających szyny CPM[2].

Jak długo można używać szyny CPM?

Czas używania szyny jest względny i w dużej mierze zależy od przebytego urazu bądź operacji.

Standardowo szyny CPM używa się przez okres od dwóch do ośmiu tygodni. W ciągu dnia wykonywane są od jednej do kilka sesji, wahających się od piętnastu minut po jedną godzinę na sesję.

Ustawiając czas pracy na szynie CPM warto kierować się wskazaniami fizjoterapeuty bądź lekarza, jednak przede wszystkim słuchać własnego ciała – w przypadku pojawienia się oznak bólowych, dyskomfortu, kłucia bądź ucisku warto przerwać sesję, odpocząć i wychłodzić staw. W przypadku pojawiania się takich objawów warto zasięgnąć porady lekarza bądź fizjoterapeuty, zwłaszcza gdy jest to pierwsze doświadczenie z pracą na szynie CPM.

Przeciwwskazania do stosowania szyny CPM

Jak w przypadku każdego postępowania ze sprzętem medycznym tak i w tym przypadku istnieją przeciwwskazania do stosowania szyny CPM. Najczęstsze przeciwwskazania to przewlekłe stany zapalne w obrębie stawu kolanowego bądź biodrowego. Do innych przeciwwskazań można zaliczyć brak zrostu kostnego, niezagojone zmiany skórne, rozchodzące się szwy, wysięk z rany czy gorączka i dreszcze. Warto pamiętać, że nie powinno się spać podczas pracy na szynie CPM, choć bywa to kuszące przy dłuższych sesjach w komfortowym zakresie ruchu.  

Rodzaje szyn CPM

Najbardziej popularnymi modelami szyn CPM są te służące do pracy na stawie kolanowym oraz biodrowym. Mniejszą popularnością, aczkolwiek wciąż szeroko używane, są modele służące do rehabilitacji stawu barkowego, skokowego czy nadgarstka.

Właściwości szyny CPM

Szyna CPM jest łatwa w obsłudze i pozwala na skuteczną rehabilitację w domu. Ustawienie szyny CPM nie wymaga pomocy lekarza bądź fizjoterapeuty – jej zaletą jest to, że można ją ustawić i kontrolować samodzielnie.

Szyna CPM pozwala na ustawienie pożądanego zakresu ruchu zgodnie z wytycznymi lub zgodnie z możliwościami użytkownika. Zakres zgięcia można przesuwać co jeden stopień co powoduje bardzo precyzyjną kontrolę nad ruchem i pozwala sukcesywnie zwiększać zakres pracy bez narażenia się na przeforsowanie. Wielu fizjoterapeutów rekomenduje pracę do progu bólu pacjenta oraz wychładzanie okolicy stawu kolanowego bądź biodrowego specjalnymi okładami żelowymi, tak by ograniczyć możliwość pojawienia się obrzęku i zredukować dolegliwości bólowe.

Szyny CPM, oprócz wyznaczenia zakresu ruchu, pozwalają na wybór prędkości czy czasu pracy. Pozwala to na dopasowanie sesji do własnych potrzeb.

Szyna CPM waży około dwunastu kilogramów i jest wygodna w przenoszeniu. Mniejsza waga szyny pomaga w przenoszeniu i transporcie natomiast większa waga pomaga w stabilizacji szyny na podłożu. Im większy ciężar szyny, tym mniej jest ona podatna na przesunięcia podczas pracy. Także waga pozostaje wartością względną i niektórzy pacjenci doceniają modele cięższe, inni lżejsze.

Mimo, że szyna CPM jest w pełni konfigurowalna i zaprojektowana do samodzielnej obsługi, warto zasięgnąć opinii specjalisty co do wskazań lub przeciwwskazań w danym konkretnym przypadku.

Szyny CPM różnią się budową czy zakresem ruchu natomiast zasada działania i cel pozostaje ten sam – usprawnić mobilność i usunąć sztywność w obrębach stawu kolanowego i biodrowego.

W naszym portfolio posiadamy dwa zestawy modeli, Kinetec Spectra produkcji francuskiej oraz Artromot K1/K3 produkcji niemieckiej. Oba modele mają tę samą funkcjonalność i pozwalają szybciej wrócić do sprawności fizycznej.

 


 
[1] Źródło: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30484849/
[2] Źródło: https://academic.oup.com/jhps/article/4/4/299/4031684